Nói đến văn hóa giao thông là nói về nhận thức và ý thức. Để xây dựng một xã hội giao thông văn minh, đòi hỏi phải thực hiện đồng bộ những yêu cầu như: Nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ cho mọi người dân; cơ sở hạ tầng giao thông theo kịp sự phát triển của xã hội; biện pháp chế tài đủ mạnh để răn đe, giáo dục người vi phạm an toàn giao thông (ATGT).
Trong đó, việc nâng cao nhận thức và ý thức chấp hành Luật Giao thông cho toàn xã hội là vấn đề cốt lõi, bởi văn hóa giao thông là hành vi, lối cư xử của con người trên cơ sở nhận thức và ý thức khi tham gia giao thông. Người có nhận thức, hành vi, lối cư xử tốt khi tham gia giao thông là góp phần xây dựng văn hóa giao thông cộng đồng, tạo được bộ mặt giao thông văn minh, tránh được tai nạn xảy ra, bảo đảm an toàn tính mạng, sức khỏe, tài sản và hạnh phúc cho chính bản thân mình và người khác.
Đặc biệt, ý thức và nhận thức của con người trong văn hóa giao thông không chỉ là vấn đề riêng của người tham gia giao thông, mà còn là vấn đề thuộc về những người có trách nhiệm trong việc hoạch định chiến lược về giao thông trước mắt và lâu dài. Việc phát triển hạ tầng giao thông phải song song với việc giáo dục, nâng cao ý thức văn hóa giao thông cộng đồng và biện pháp giải quyết những vấn đề liên quan đến trật tự ATGT.
Thời gian qua, các ngành, các địa phương đã có nhiều quan tâm trong việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, hướng dẫn Luật Giao thông đường bộ cho cộng đồng, nâng cao nhận thức về ATGT sâu rộng trong dân. Tuy nhiên, từ nhận thức đến ý thức tự giác chấp hành Luật Giao thông đường bộ vẫn còn một khoảng cách.
Vì vậy, để xây dựng văn hóa giao thông cho toàn xã hội, trước tiên cần nâng cao nhận thức về ATGT cho mọi người dân, tiếp theo là biến nhận thức trong mỗi người dân thành ý thức chấp hành nghiêm chỉnh. Cần có biện pháp chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe đối với những người có hành vi vi phạm về trật tự ATGT.
